کد مطلب:26018 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:28

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

با توجه به آية 12 سوره تحريم، كه اشاره به تولد اعجازآميز حضرت عيسيداشته و امري منحصر به فرد است، آيا ميتوان اين آيه را تعميم داد و گفت: هر زني پاكدامن باشد، خداوند روح ايمان را در وجودش ميدمد؟

خداوند ميفرمايد: و ]همچنين، خداوند براي مؤمنان مثل زده به[ مريم دختر عمران، همان كسي كه دامان خود را پاك نگه داشت و ما از روح خود، در او دميديم و او سخنان پروردگار خويش و كتابهاي او را تصديق كرد و از فرمانبرداران بود. در توضيح اين آيه، چند نكته قابل توجه است:

1. مراد از نفخ روح (= دميدن روح) در حضرت مريم، كنايه از تولد غير عادي حضرت عيسي; در ساير افراد، پس از طي دورهاي، روح خداوند دميده ميشود. هنگامي كه نطفهاي نباشد، تنها دميدن روح باقي ميماند كه اين نفخ روح، همان كلمة الله است كه در آية 59 آل عمران، بيان شده و در جاي ديگر ميفرمايد: مسيح، عيسي بن مريم فقط فرستاده خدا و كلمه ]و مخلوق[ اوست كه او را به مريم القأ نمود و روحي ]شايسته[ از طرف او بود (نسأ، 171)(ر. ك: ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبايي رحمه الله، ترجمه سيدمحمدباقر موسوي همداني، ج 14، ص 475، بنياد علمي و فكري علامه طباطبايي.) پس مراد، دميدن روح ايمان در حضرت مريمنيست.

2. بي گمان، عفّت و پاك دامني با ايمان، رابطه مستقيم دارند; در اين آيه (تحريم، 12) كه خداوند حضرت مريمرا به عنوان ديگر الگويي براي همه مؤمنان معرفي مينمايد، حضرتش را به خاطر حفظ عفّت، ميستايد و آن را پيش از صفتهاي ديگر، بيان ميكند و شايد اين، به خاطر همان تهمتهايي باشد كه يهوديان به آن حضرت، نسبت ميدادند. (نسأ، 156)(ر. ك: ترجمه تفسير الميزان، همان، ج 19، ص 697; تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 24، ص 305، دارالكتب الاسلامية.) روشن است، اگر بخواهيم حضرت مريمرا الگو و ضرب المثل خدا براي مؤمنان قرار دهيم، به طور حتم بايد صفات شايسته آن حضرت را، كه موجب الگو شدن است، تعميم داده و مورد توجه قرار دهيم، صفاتي مانند عفّت، تصديق كلمات پروردگار خويش، خاضع و فرمان بردار در برابر حق، پاكي و... . و همين ويژگيها باعث انتخاب او از جانب پروردگار، براي مادر بودن پيامبري هم چون حضرت عيسيغ شد.(آلعمران،42)

3. جملة والَّتي اَحصَنَت فَرجَها به معناي ميل خود رااز مردان بريدن، و ازدواج نكردن حضرت مريمنيست، بلكه كنايه از عفّت و پاكدامني ايشان است، همان گونه كه در لغت، به نگاه داشتن خود از عمل ناشايست زنا، معنا شده است.(ر. ك: مجمع البحرين، فخرالدين الطريحي ـ رحمه الله ـ ج 1، ص 417، مؤسسه البعثة; قاموس قرآن، سيد علي اكبر قرشي، ج 1 ـ 2، ص 149، دارالكتب الاسلامية.) هر چند ازدواج نكردن حضرت مريم، امري است ويژه خود آن حضرت، و از اين جهت، هرگز نميتواند به عنوان الگو بوده باشد. افزون بر سفارش شريعت اسلام ـ از آيات و سخنان اهل بيت: به ازدواج(ملاحظه كنيد: (نور، 32)، (روم، 21).) به طوري كه پيامبر اكرمفرمودهاند: ازدواج سنّت من است، پس هر كه از سنّت من روي گرداند از من نيست.(ميزان الحكمة، محمدمحمدي ري شهري، ترجمه حميدرضا شيخي، ج 5، ص 2248، دارالحديث.)